Tijd voor een zorgmodel zonder muren?

De COVID-19 crisis heeft het zorglandschap stevig door elkaar geschud en tegelijkertijd de woonzorgcentra genadeloos in de schijnwerpers gezet. Zullen de klassieke woonzorgcentra nog voldoen, of schakelen we beter over naar een vorm van hybride zorg? De technologische innovatie is alvast klaar voor deze shift.

Griet Robberechts, algemeen directeur van Woonzorgnet-Dijleland VZW, Bernadette Van Den Heuvel, directeur ouderenzorg bij Zorgnet-ICURO, gaan in debat met enkele stakeholders uit de innovatie- en technologiesector. Op vraag van de redactie nemen ze de zorg van morgen onder de loep in ZorgMagazine.

ER WORDEN NOG STEEDS NIEUWE WOONZORGCENTRA GEBOUWD VOLGENS HET KLASSIEKE MODEL. KUNNEN WE EEN SHIFT VERWACHTEN NAAR KLEINERE, HYBRIDE UNITS?

Griet Robberechts: “Wij werken in onze woonzorgcentra met kleinere woonunits, met 8 tot maximaal 15 bewoners. Daar ligt het accent op normalisatie. Daarnaast hebben we binnen onze strategie meer aandacht voor zorgzame buurten én de rol die een WZC daarin kan spelen. We zien dat die in de bredere hulp- en dienstverlening steeds meer betekenis krijgt. Van het idee dat je mensen per definitie zo lang mogelijk thuis moet laten wonen, wordt stilaan afgestapt. Steeds meer kijkt men naar zaken als comfort, welbevinden, een sociale kring en een aangepast huis. Die factoren spelen mee in de uiteindelijke keuze van een persoon. Die nuance komt er steeds meer.

ZO LANG MOGELIJK ZELFSTANDIG WONEN IS TOCH IEDERS WENS? KOMEN ER VRAGEN VANUIT DE OUDEREN EN HUN FAMILIES OP HET VLAK VAN ANDERE, NIEUWE VORMEN VAN WELZIJNSPLANNING?

Bernadette Van Den Heuvel: “Te weinig. Mensen worden aangemoedigd om bezig te zijn met vroegtijdige zorgplanning, om na te denken over hoe men wil sterven. Maar hoe we ouder willen worden, waar we willen wonen wanneer we zorgafhankelijk worden: daar zijn we niet mee bezig. Wanneer we kijken naar de resultaten van de enquête van de Koning Boudewijnstichting, zien we dat 11 procent van de Vlamingen naar een WZC wil gaan – en dat vind ik best veel. Maar eigenlijk schuiven we dat allemaal voor ons uit. Ouderdom overvalt mensen nog te veel.

WELKE STAPPEN ZIJN NODIG OM OVER TE GAAN NAAR EEN ZORGMODEL ZONDER MUREN?

Griet Robberechts: “Regelgeving is een eerste stap. De thuiszorg is voor een stuk Vlaams, de thuisverpleging federaal, ons WZC wordt deels op federaal en deels op Vlaams niveau geregeld. Willen we open ecosystemen creëren, dan zou het ons een heel eind op weg helpen om die regelgeving op één lijn te hebben.

WAT KAN DE ROL VAN TECHNOLOGIE ZIJN BINNEN DAT SOORT ECOSYSTEMEN?

Bernadette Van Den Heuvel: “Sociale robotica en zorgrobotica zien we steeds meer op de markt. Ik geloof sterk dat die een toegevoegde waarde kunnen hebben, al denk ik dat er nog een belangrijke weg af te leggen is wat betreft de digitale geletterdheid van het zorgpersoneel in Vlaanderen. Daarnaast mogen we ook de zorg-ethische aspecten niet vergeten.

Griet Robberechts: “In onze WZC zetten wij sinds enkele jaren in op digitale geletterdheid bij het zorgpersoneel. Maar niet alleen voor het personeel is dat cruciaal, ook voor de bewoners en de familie maakt dat een enorm verschil. Technologie moet bijdragen aan het creëren van veiligheid voor de bewoners, het behouden van de autonomie en het mogelijk maken van participatie.

Lees het volledige gesprek in editie 66 van ZorgMagazine.